Betaal veilig met iDEAL of Bancontact

Zakgoed, supplementen & BigBoxen

Handige bezorgservice

12 maart 2024 Leestijd 4 minuten

Koliek: alles over koliek bij paarden

Koliek is een verzamelnaam voor buikpijn en kan erg gevaarlijk zijn voor paarden, zelfs zo erg dat ze eraan kunnen overlijden. Lees hier alles over koliek bij paarden, wat de oorzaken kunnen zijn, tips om het te voorkomen en wat het voeradvies na koliek is.

Wat is koliek?

Koliek bij paarden is dus een vorm van buikpijn. Bij een paard kunnen op diverse plaatsen in het spijsverteringskanaal verstoppingen, krampen, (gas)ophopingen of verschuivingen optreden, vaak met koliek tot gevolg.

Welke soorten koliek zijn er bij paarden?

Er zijn verschillende soorten kolieken, waarbij het lastige is dat je paard soms heel duidelijk laat zien dat er iets mis is en soms zijn de symptomen minimaal. De meest voorkomende soorten van koliek bij paarden zijn:

Normaal gesproken verlaten gassen het lichaam via winden of scheten. Als de gassen er niet uit kunnen, bijvoorbeeld doordat de gassen zich hebben opgehoopt of de darm (gedeeltelijk) wordt geblokkeerd, kan er gaskoliek ontstaan.

  • Verstoppingskoliek

Er is sprake van verstoppingskoliek bij je paard als de darmen verstopt zitten met voer. Dit zie je vaak als je paard bijvoorbeeld teveel stro eet, het voer niet goed fijnmaalt en/of onvoldoende drinkt.

  • Zandkoliek

Als je paard teveel zand eet, bijvoorbeeld omdat het gras op de wei erg kort is of in de paddock ruwvoer vanaf de grond gevoerd krijgt, blijft het zware zand achter in de darmen en kan er een zandkoliek ontstaan.

  • Krampkoliek

(chronische) Stress of plotselinge veranderingen in het management van je paard, bijvoorbeeld veranderingen in voer of stalling, kunnen voor verkrampingen in de darm zorgen.  

Oorzaak koliek bij paarden

Als je paard koliek heeft, kan dat verschillende oorzaken hebben, zoals een wormbesmetting, slecht onderhouden gebit, zandophoping of een ontsteking of verlamming van de darm. Koliek kan ook komen door beschimmeld of bedorven voer. Andere voergerelateerde oorzaken van koliek kunnen onder andere zijn:

  • Een vezelarm (= te weinig ruwvoer) en/of zetmeelrijk rantsoen.
  • Een te snelle overgang naar een nieuw rantsoen, zowel krachtvoer als ruwvoer.
  • Suikerrijk voorjaarsgras kan door het hoge suikergehalte en snelle doorstroming koliek veroorzaken.
  • Een grote hoeveelheid stro opeten. Door de droge massa en grote hoeveelheid kan dit een verstopping geven. Wanneer de overgang geleidelijk gaat, kan stro trouwens prima deel uit maken van het rantsoen.

Koliek symptomen

Een paard met koliek ziet er niet fit uit en oogt vaak lusteloos of juist rusteloos. Niet altijd alle symptomen zullen zichtbaar zijn, maar als je paard enkele van onderstaande kenmerken vertoont, bestaat de kans dat het om koliek gaat:

  • Niet willen eten
  • Rollen of je paard gaat steeds liggen en weer opstaan
  • Naar de flank kijken of naar de buik schoppen
  • Zweten en koortsig
  • Verhoogde hartslag en ademhaling

De symptomen van verstoppingskoliek bij een paard kunnen het zelfde zijn dan de symptomen van zandkoliek of gaskoliek bij je paard. Aan hoe je paard zich gedraagt kun je dus niet afleiden welk soort koliek het is. 

Wat te doen bij een paard met koliek?

Als je vermoed dat je paard koliek heeft, waarschuw dan direct de dierenarts en beschrijf goed de symptomen die je hebt opgemerkt. Als je de hartslag van je paard kunt tellen of meten, geldt: hoe hoger de hartslag is, hoe meer spoed voor de dierenarts! Wat je verder het beste kunt doen, hangt er vanaf hoe heftig de koliek is. In de tijd dat je op de dierenarts moet wachten, kun je je paard Pavo IntestoFin geven. Deze combinatie van olien kan op een natuurlijk wijze de krampen helpen verminderen en de pijn helpen verlichten. 

Als het mogelijk is, laat het paard dan een kwartier tot half uur stappen, mits het paard geen gevaar vormt voor zichzelf en voor jou als eigenaar. Als het paard zo'n heftige koliek heeft dat dit wel het geval is, is het soms verstandig het dier in een paddock/bak te zetten waar hij zichzelf zo min mogelijk kan beschadigen. Het is over het algemeen niet zo dat het rollen de koliek op dat moment nog verergert. Ga in ieder geval niet afwachten. Koliek bij een paard kan dodelijk zijn.

Tips om koliek bij paarden te voorkomen

Je hebt het ontstaan van koliek niet altijd zelf in de hand, maar er zijn wel een aantal zaken waar je rekening mee kunt houden om koliek bij je paard zoveel mogelijk te voorkomen. Een aantal tips voor je op een rij:

  • Verander nooit abrupt van voer, maar doe dit geleidelijk. Dit geldt niet alleen voor krachtvoer, maar ook voor hooi of weidegang.
  • Voer je paard de hoeveelheid voeding die past bij de inspanning en prestatie die het die dag moet leveren en zorg voor voldoende ruwvoer en beweging, zodat de darmen actief blijven. Let er wel op dat het hooi niet net geoogst is of schimmelplekken bevat. Het is sowieso niet verstandig beschimmeld voer of stro in de stal te leggen.
  • Voorkom grote hoeveelheden zetmeelrijk voer, zoals maismeel en tarwe. Teveel en te snel is nooit goed! Zorg er dus voor dat je paard rustig eet en niet te veel koud water drinkt direct na een zware inspanning.
  • Vergeet nooit om bietenpulp voor paarden, zoals Pavo SpeediBeet en Pavo FibreBeet, eerst in water te weken voor je het voert.
  • Je kunt de darmfunctie van je paard extra ondersteunen met Pavo GutSecure of het supplement Pavo GutHealth. De 100% natuurlijke ingrediënten in Pavo GutHealth zorgen ervoor dat de gezonde bacteriën in de dikke- en dunne darm optimaal worden gevoed en de bacteriepopulatie weer terug in balans komt.
  • Zorg ervoor dat de Pavo IntestoFin op stal hebt. Je hebt dan direct een eerste hulpmiddel bij de hand als je paard last heeft van (lichte) verstoringen in het spijsverteringskanaal. 
  • Controleer regelmatig of je paard zand in de mest heeft. Geef je paard indien nodig een 'zandkuur' in de vorm van Pavo SandClear.
  • Zorg tot slot voor een goed ontwormbeleid en regelmatige gebitscontroles.

Voeradvies na koliek

Als je paard koliek heeft gehad, is het belangrijk dat het rantsoen weer langzaam opbouwt. Geef hem niet direct onbeperkt ruwvoer, maar begin met kleine porties hooi. Dit kun je eventueel aanvullen met Pavo SpeediBeetPavo GrainFreeMash ,Pavo FibreNuggets en olie voor een goede doorstroming. Mocht je paard wat ingevallen zijn dan kan Pavo Fibrebeet ook hulp bieden. Dit product heeft dezelfde eigenschappen als Pavo Speedibeet alleen dan nog aangevuld met luzerne en andere vezelrijke bestandsdelen om je paard op een gezonde manier weer wat meer massa te geven. Daarnaast kun je aanvullend een supplement geven dat een gezonde darmfunctie extra ondersteunt, zoals Pavo GutHealth. Pavo GutHealth bestaat uit 100% natuurlijke ingrediënten en is speciaal ontwikkeld om de spijsvertering van je paard optimaal te ondersteunen door de bacteriepopulatie in de darmen weer in balans te brengen.

Ben je niet helemaal zeker over de kwaliteit van je ruwvoer? Dan is het raadzaam om je hooi of kuil een keer te laten testen doormiddel van een Ruwvoer Quickscan deze scan geeft aan hoeveel suiker, eiwit en energie je ruwvoer bevat.

Herstel van je paard na koliekoperatie

Een koliekoperatie is een heftige ingreep, die het paard niet altijd overleeft. Als zowel de wond als het paard van deze operatie zijn hersteld, mag je rustig beginnen met het revalideren wat in eerste instantie uit alleen stappen bestaat. De revalidatie na een koliekoperatie neemt tijd in beslag: na drie maanden wordt verondersteld dat de plaats van de buikwond sterk genoeg is om het paard weer licht werk te laten doen. Je kunt hierbij denken aan een kwartier longeren of licht rijden. Kijk vooral goed naar wat je paard aankan. Over het algemeen kun je ervan uitgaan dat je zonder tegenslag je paard ongeveer 6 maanden na de operatie weer normaal kunt trainen.

Lees meer over:

Koliek +Ziektes & Aandoeningen +